ΛΑΪΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΑΤΙΡΑ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ 19ου ΑΙΩΝΑ, Η

COMICOGRAFIMATA
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ 
ΜΕΛΕΤΕΣ

Η ΛΑΪΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΑΤΙΡΑ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ 19^ου ΑΙΩΝΑ

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

Στις τρεις τελευταίες δεκαετίες του 19^ου αιώνα στον πρωθυπουργικό θώκο της Ελλάδας εναλλάσσονται δυο αντίπαλοι πολιτικοί άντρες· ο Χαρίλαος Τρικούπης και ο Θεόδωρος Δηλιγιάννης. Στη Βασιλεία βρίσκεται πανίσχυρος ο Γεώργιος Α΄. Στον εκδοτικό χώρο ισχύει καθεστώς ελευθεροτυπίας από το 1864, κατά το άρθρο 14 του Συντάγματος, μετά την εποχή της σκληρής Οθωνικής λογοκρισίας. Τα έντυπα που κυκλοφορούν μπορούν πλέον να ασκούν κριτική
στους κυβερνώντες και τα σατιρικά περιοδικά να χλευάζουν έμμετρα, με κείμενα και μέσα από ασπρόμαυρα σκίτσα τα ολισθήματα και τις παρεκτροπές του πρωθυπουργού και των υπουργών του. Ο απλός αναγνώστης αισθάνεται κοινωνός της κριτικής που ασκείται στις πράξεις των κυβερνώντων μέσα από τα λαϊκά έντυπα και τις σατιρικές απεικονίσεις, τις οποίες αντιλαμβάνεται και απομνημονεύει πιο εύκολα από τα κείμενα.

Αυτήν την περίοδο ο εκδότης, δημοσιογράφος και συγγραφέας Παναγιώτης Πηγαδιώτης επιλέγει να κυκλοφορήσει τον «Νέο Αριστοφάνη», ένα τετρασέλιδο περιοδικό το οποίο στις δύο εσωτερικές του σελίδες είχε μία ενιαία έγχρωμη χιουμοριστική γελοιογραφία. Η έκδοση απετέλεσε γεγονός για την εποχή του, διότι στην Ελλάδα δεν υπήρχαν λιθογραφεία για έγχρωμη εκτύπωση. Το εσωτερικό δισέλιδο τυπώνονταν στην Μπολόνια της Ιταλίας στα λιθογραφεία του έμπειρου Augusto Grossi, που εξέδιδε το Il Papagallo, ένα έντυπο με πανευρωπαϊκή εμβέλεια. Ο Πηγαδιώτης έκανε τα προσχέδια και έδινε τις οδηγίες και ο Rossi τελειοποιούσε τις γελοιογραφίες και τις έστελνε πίσω. Στη συνέχεια ο Πηγαδιώτης τύπωνε στα δικά του μηχανήματα τις δύο εξωτερικές σελίδες. Με τα μεταφορικά όμως μέσα τής εποχής πολλές φορές αργούσε η παράδοση των λιθογραφιών ή χάνονταν στο δρόμο κι έτσι καθυστερούσε η έκδοση του «Νέου Αριστοφάνη». Το περιοδικό κυκλοφόρησε από το 1885 μέχρι το 1900 και συνολικά, όπως καταλήγει στην έρευνά του ο Π. Πηγαδιώτης, τυπώθηκαν (504) γελοιογραφίες.

Τα τεύχη του περιοδικού σήμερα είναι σπάνια και οι λιθογραφίες αποτελούν συλλεκτικά αντικείμενα ακόμη και για Ιταλούς συλλέκτες επειδή είναι έργα του συμπατριώτη τους Grossi. Η σχεδίαση των εικόνων και η απόδοση των χρωμάτων είναι άριστης ποιότητας ακόμη και για τα σημερινά εκτυπωτικά δεδομένα. Οι εικόνες απαλλαγμένες από κάθε ακαδημαϊκό χαρακτήρα είχαν μεγάλη απήχηση στα λαϊκά στρώματα. Στις δισέλιδες αυτές πανοραμικές εικόνες ο Τρικούπης, ο Δηλιγιάννης ( ο σουμαδάκιας) και άλλοι πολιτικοί και οι πράξεις τους σατιρίζονται αιχμηρά. Η Κρητική Επανάσταση και η επέμβαση των ξένων Δυνάμεων, ο ατυχής για την Ελλάδα πόλεμος με την Τουρκία το 1897 και άλλες στιγμές της ιστορίας μας μέσα στα δισέλιδα του Πηγαδιώτη έγιναν κάδρα και μεταβιβάζονταν ως οικογενειακά περιουσιακά στοιχεία. Με τον τρόπο αυτό πολλά τεύχη του «Νέου Αριστοφάνη» διασώθηκαν ως τις μέρες μας. Ο Γιάννης Γιαννέλης ερεύνησε πολλά αρχεία και στο μελέτημά του μας δίνει ένα μεγάλο μέρος των γελοιογραφιών σε μικρό και μεγάλο μέγεθος. Στο κείμενό του παρακολουθεί την κοινή πορεία των πολιτικών πραγμάτων και γεγονότων της χώρας και του περιοδικού. Εισαγωγικά αναφέρεται στα έντυπα που προηγήθηκαν του «Νέου Αριστοφάνη» και τις εκδοτικές προσπάθειες του Πηγαδιώτη. Το πόνημά του είναι μοναδικό, έργο ζωής, οι πληροφορίες που εμπεριέχονται σ΄ αυτό ανεκτίμητης αξίας. Η έκδοση είναι πολυτελέστατη, η βιβλιοδεσία πανόδετη, στο εξώφυλλο σε ειδική εσοχή είναι  επικολλημένη μία από τις γελοιογραφίες του περιοδικού με το Νο 191, το χαρτί εξαιρετικής ποιότητας.

Σπάνιο (βγήκαν αριθμημένα αντίτυπα) κι ακριβό βιβλίο.

T Α Υ Τ Ο Τ Η Τ Α  ΕΝΤΥΠΟΥ

ΤΙΤΛΟΣ: Η ΛΑΪΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΑΤΙΡΑ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ 19^ου ΑΙΩΝΑ

ΥΠΕΡΤΙΤΛΟΣ:

ΥΠΟΤΙΤΛΟΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΣ: ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΟΥ «ΝΕΟΥ ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗ»

ΥΠΟΤΙΤΛΟΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ:

ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΣ ΤΙΤΛΟΣ:

ΤΥΠΟΛΟΓΙΑ: Μελέτες

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ: Μελέτες Εφημερίδων

ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ ΣΧΕΔΙΩΝ: Παναγιώτης Πηγαδιώτης, Rossi

ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ ΣΧΕΔΙΩΝ:

ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ: Παναγιώτης Πηγαδιώτης, Rossi

ΚΕΙΜΕΝΑ: Γιάννης Γιαννέλης-Θεοδοσιάδης

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ:

ΕΚΔΟΤΙΚΗ/ΕΚΔΟΤΗΣ: ΕΚΔΟΣΕΙΣ «ΕΦΕΣΟΣ»

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟΥ/ΕΚΤΥΠΩΣΗΣ:

ΤΥΠΟΣ ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑΣ/ΒΙΒΛΙΟΔΕΤΗΣ: Βιβλίο πανόδετο, χρυσοτυπίες, Γιώργος Ηλιόπουλος

ΕΞΩΦΥΛΛΟ: Έγχρωμο, σκληρό χαρτόνι

ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ: Έγχρωμο, σκληρό χαρτόνι

ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ: Άπαξ

ΠΡΩΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: [1990]

ΕΚΔΟΣΗ ΠΑΡΟΝΤΟΣ: [1990], α.α. 1198

ΤΕΥΧΗ/ΤΟΜΟΙ: 1

ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΕΛΙΔΩΝ: 216

ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ: 34,50x23,50

ΧΡΩΜΑ: Έγχρωμο

ΓΛΩΣΣΑ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟΥ: Ελληνική

ISBN/ISSN: 960-86701-3-6

ΤΙΜΗ: € 124,59

ΚΩΔΙΚΟΣ CG: CG-C-01-03-2

 ______________________________________________

© ΒΕΚ, 2017 ( Από: «Το βιβλίο των κόμικς»)

Απαγορεύεται, ρητά, η αντιγραφή κι αναδημοσίευση του κειμένου ή μέρους του, μ' οποιοδήποτε τρόπο, αυτούσιου ή τροποποιημένου, χωρίς την έγκρισή μου [Ν.2121/1993 (25 Α΄)]